Avrupa Insan Hakları Sözlesmesi’nde vicdani ret kavramı açıkça tanımlanmamıs olsa da “inançları gere gince askerlik görevini yapmaktan kaçınan kimselerin …” deyisi ile sözlesmenin “vicdani ret” kavramını en azından dolaylı olarak tanımladı gıdüsünülebilir. Dolayısıyla, sözlesmenin vicdani reddi “bireyin dinsel, ahlaki ya da siyasal nedenlerle askerlik hizmetini yapmayı ve/veya bu hizmetin
zorla yaptırılmasını reddetmesi” seklinde tanımlayacagı söylenebilir
Ancak, Sözlesme’de öngörüldügü ¸sekliyle vicdani reddin bir insan
hakkı olarak kabul edilebilmesi için bazı kosulların yerine getirilmesi gerekmektedir.
Bu kosulların ilki vicdani retçinin AIHM tarafından kendisine insan hakları kapsamında verilen vicdani ret hakkını silahsız kamu
hizmetini reddetmeye dayanak yapmamasıdır. Bu sekilde AIHM total reddin önünü keserek devletlerin ücretsiz is gücü ihtiyaçlarını
karsılamaya yönelik önemli bir imkan olan alternatif sivil hizmeti
kapsam dısında bırakmaktadır. Bunun yanında kisinin vicdani ret
tavrının sadece belirli bir kitleye ya da belirli bir zaman diliminde verilen silahlı mücadeleye karsı degil; objektif bir olgu olarak silahlı her
türlü eylemi / hizmeti kapsaması gerekmektedir.
Avrupa Birliği, vicdani reddi açıkça inanç özgürlüğü kapsamında bir hak olarak tanımakta ve bu hak Avrupa Birliği üyesi devletlerin tamamında kabul edilmektedir. Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesi’nin 10. maddesine göre:
1. Herkes, düşünce, din ve vicdan özgürlüğü hakkına sahiptir. Bu hak, din veya inancını değiştirme özgürlüğünü ve din veya inancını tek başına veya topluluk halinde, aleni veya gizli olarak ibadet etme, öğretme, uygulama ve gereklerine uyma şeklinde açığa vurma özgürlüğünü içerir.
2. Bu hakkın kullanılmasına ilişkin ulusal mevzuata uygun olarak dini nedenlerle askerlik görevini yapmayı reddetme hakkı tanınmaktadır.
Fakat:
Türkiye’de bize alternatif yok. orduya katılacak mısın yoksa orduyu parayla mı destekleyeceksin? Ne için? Psikolojik ruh haline göre, nepotizm ile bir makama gelmis yöneticilerin zevkine göre verilen bir karari uygulamak icin?
Türkiye’de askerlik hizmetine alternatif olarak kamu hizmeti acılmalı!
